Theo số liệu của Tổ chức Cà phê Quốc tế, Việt Nam là nhà sản xuất cà phê lớn thứ 2 thế giới, chỉ thua Brazil (theo số liệu năm 2020). Các loại cà phê Việt Nam có thể được pha chế bằng nhiều cách khác nhau và thường có hương vị đậm đà khác với các loại cà phê khác.
1. Những loại cà phê Việt Nam
1.1. Cà phê Arabica
Cà phê Arabica được trồng ở độ cao hơn 600m so với mực nước biển (ở Việt Nam được trồng chủ yếu tại Lâm Đồng) và có hình dạng hạt hơi dài. Loại cà phê này thường được trồng ở nơi có khí hậu mát mẻ và chủ yếu là ở Brazil. Arabica chiếm tới ⅔ lượng cà phê trên thế giới hiện nay. Arabica có hương vị hơi chua do đã được cho lên men rồi rửa sạch và sấy sau khi thu hoạch. Chính vị chua này làm nên sự khác biệt của Arabica.
1.2. Cà phê Robusta
Cà phê Robusta được trồng ở độ cao dưới 600m so với mực nước biển và có mặt ở khá nhiều quốc gia (loại cà phê này chiếm tới 90% ở thị trường Việt Nam). Hạt cà phê Robusta có kích thước nhỏ hơn so với hạt cà phê Arabica và thường được chế biến bằng cách sấy trực tiếp thay vì lên men như Arabica. Khi uống cà phê Robusta vị đắng sẽ là hương vị chủ đạo nên tách cà phê sẽ trở nên đậm đà hơn.
1.3. Cà phê Culi
Không giống với Arabica hay Robusta, hạt cà phê Culi thường có kích thước to và hình dáng tròn. Điều đặc biệt ở loại cà phê này là nó chỉ chứa duy nhất một hạt trong một trái. Culi có hương vị đắng tương đối gắt, hàm lượng cafein cao, nước có màu đen sánh và đặc biệt có hương thơm say đắm khiến những tín đồ cà phê không thể bỏ qua.
1.4. Cà phê Cherry
Cà phê Cherry được trồng ở những nơi có đất khô, đầy nắng và gió trên các cao nguyên. Là một loài cây sinh trưởng và phát triển trong môi trường đầy nắng và gió của cao nguyên nên cà phê Cherry mang hương vị lạ và độc đáo. Với sự hòa quyện của mùi và vị, cà phê Cherry tạo ra một cảm giác dân dã nhưng vẫn rất cao sang và quý phái rất phù hợp với phái nữ.
1.5. Cà phê Moka
Cà phê Moka là một loại cà phê được người Pháp di thực vào những năm 30 của thế kỷ trước và được trồng ở Đà Lạt-Lâm Đồng. Có thể nói giống cà phê này rất “khó tính” bởi lẽ để trồng được cà phê Moka thì người trồng cần bỏ rất nhiều công sức để chăm sóc vì nó dễ bị sâu bệnh. Ngay cả kỹ thuật nuôi trồng lẫn môi trường đều mang tính đặc thù nhưng năng suất của cà phê Moka lại rất thấp. Cũng bởi vì đòi hỏi nhiều thứ như vậy nên hương vị của cà phê Moka rất đặc biệt, sang trọng và ngất ngây lòng người.
1.6. Cà phê Catimor
Catimor là loại hạt cà phê của Arabica nên sẽ có vị hơi chua, mùi thơm nồng nàn và phù hợp trồng ở những nơi có khí hậu mát mẻ như Cầu Đất – Đà Lạt.
2. Cách rang hạt cà phê nguyên chất
2.1 Rang cà phê hạt thủ công
- Cho chảo lên bếp với nhiệt độ khoảng 23 độ C (450 độ F). Có thể dùng nhiệt kế để kiểm tra nhiệt độ của chảo để chính xác hơn.
- Đổ hạt cà phê vào chảo với lượng vừa phải, không nên cho quá nhiều cà phê sẽ chín không đều, liên tục khuấy đều cà phê trong chảo.
- Sau khoảng từ 4 đến 7 phút bạn có thể sẽ nghe được tiếng tách tách, nghĩa là cà phê đang bắt đầu rang. Lúc này bạn nên bật quạt hút lò nướng và mở cửa sổ để khói bay ra ngoài, cũng cần lưu ý thời gian khi hạt cà phê bắt đầu rạn nứt.
- Thường xuyên kiểm tra màu hạt cà phê cho đến khi đạt được màu sắc mong muốn thì đổ chúng ra ngoài nhưng vẫn tiếp tục khuấy đều cho đến khi hạt cà phê nguội hẳn.
2.2 Sử dụng máy rang cafe hạt
Nguyên lý hoạt động của máy rang cà phê là cho dòng khí nóng thổi qua các hạt cà phê, giúp các hạt cà phê chín đều. Khi sử dụng máy rang cà phê bạn chỉ cần thiết lập những chức năng có sẵn, sau đó cho hạt cà phê vào, cuối cùng là ngồi chờ máy rang làm việc. Ưu điểm lớn nhất khi rang cà phê bằng máy là hạt cà phê sẽ đều và cực kỳ thơm ngon.
2.3 Những lưu ý khi rang cà phê
Một số điều cần lưu ý về màu sắc của hạt cà phê khi rang:
- Nâu nhạt: nên tránh màu này vì có thể gây ra vị chua
- Nâu nhạt – trung: hạt cà phê hoàn chỉnh, vị ngọt nhẹ với mùi hương đầy đủ.
- Nâu nhạt – trung bình: loại rang này được gọi là rang nhẹ của Pháp và Viên Viên. Hạt cà phê hoàn chỉnh, vị ngọt mạnh với hương thơm nồng nàn.
- Màu nâu – trung bình: là loại rang phổ biến ở Tây Hoa Kỳ. Hạt cà phê hoàn chỉnh, vị ngọt nhẹ và hương vị mạnh mẽ.
- Nâu đậm: được gọi là espresso, hạt hoàn chỉnh, vị ngọt đầy đủ và hương thơm trung bình.
- Màu tối gần với màu đen: hạt cà phê yếu, vị ngọt rất nhẹ và hương thơm nhẹ nhàng.
3. Những loại cà phê Ý
3.1 Espresso
Espresso hay còn gọi là cà phê kem là một loại cà phê đặc trưng của Ý và được pha chế bằng phương pháp dùng nước nóng nén dưới áp suất cao qua bột cà phê được xay mịn. Không giống với các loại cà phê Việt Nam, hương vị của Espresso thường đậm đà, có một lớp bọt nâu tạo hương và sự sang trong cho tách cà phê. Espresso có vị rất đắng, đậm đặc và chứa hàm lượng cafein cao.
3.2. Cappuccino
Đối với những người thường xuyên uống cà phê thì ắt hẳn không còn xa lạ gì với cách pha cà phê Cappuccino. Một tách Cappuccino đúng điệu bao gồm 3 phần: cà phê Espresso, sữa nóng và bột sữa. Về bản chất thì Cappuccino là phiên bản cải tiến của Cafe Latte. Tùy vào từng văn hóa và con người mà Cappuccino mang một hương vị và vẻ đẹp khác nhau.
3.3. Macchiato
Trong tiếng Ý thì Macchiato mang ý nghĩa “lốm đốm”. Vì cái tên Macchiato mà cách pha chế loại thức uống này gây khác nhiều tranh cãi. Có những người làm đẹp mắt tách cà phê bằng cách thêm vài vệt sữa trên mặt tách nhằm tạo điểm nhấn. Tuy vậy cũng có những nơi cho thêm khá nhiều sữa vào thức uống khiến khách hàng hay nhầm lẫn giữa Macchiato và Latte.
3.4 Latte
Trong tiếng Ý thì Latte mang ý nghĩa là “cà phê sữa”. Bởi vì cả cách pha cà phê Latte và Cappuccino đều có thành phần là cà phê Espresso, sữa nóng và bọt sữa nên nếu bạn không phải là người sành uống cà phê sẽ nhầm lẫn giữa hai loại này. Tuy vậy có một điểm khác biệt giữa Cappuccino và Latte là lượng bọt sữa được thêm vào tách đồ uống.
3.5 Mocha
Mocha là thức uống được đông đảo bạn trẻ Việt Nam cũng như trên thế giới yêu thích nhờ hương vị béo thơm của kem tươi hòa quyện cùng vị ngậy của chocolate nóng. Hương thơm dịu nhẹ cùng vị béo của kem và chocolate là một điểm cộng cho cách pha cà phê Mocha này.
3.6. Americano
Americano được hiểu đơn giản là Espresso được pha loãng bằng lượng nước gấp đôi. Cách pha Americano được yêu thích bởi vừa giữ được sự thơm ngon của Espresso nhưng đồng thời cũng hạn chế tác hại của cafein.
4. Những loại cà phê nổi tiếng trên thế giới
4.1. Cafe chồn
Cafe chồn hay Kopi Luwak là một loại cà phê đặc biệt và được xếp vào hàng hiếm trên thế giới. Cái tên Kopi Luwak được dùng để chỉ một loại hạt mà loài cầy vòi đốm sau khi ăn hạt cà phê và thải ra. Con người sẽ phơi khô và chế biến hạt phê ấy thành thức uống có vị bùi, dìu dịu và pha chút ngai ngái, có hương vị chocolate và mùi khói nhẹ.
4.2. Blue Mountain Coffee
Blue Mountain là loại cà phê có giá thành đắt đỏ nhưng rất được ưa chuộng nhờ hương vị ít chua, đượm mùi và có chút vị ngọt xen lẫn sự đậm đà của cà phê. Cà phê Blue Mountain có xuất xứ từ Jamaica nên thường được gọi là Jamaica Blue Mountain để phân biệt.
4.3. Bourbon Coffee
Bourbon là thức uống quen thuộc với những người trồng và thưởng thức cà phê. Bourbon có hương vị ngọt ngào, độ chua nhẹ và hương thơm quyến rũ. Đây là một loài phụ thuộc giống Arabica nhưng cao cấp và dễ mắc bệnh.
4.4. Ethiopia
Cà phê Ethiopia là một phần văn hóa và tín ngưỡng của Ethiopia. Hạt cà phê có dáng vẻ cân đối cùng hương thơm dễ chịu, ngọt ngào và hương vị nhẹ nhàng nhưng sâu lắng. Thưởng thức một tách Ethiopia cũng tương tự như thưởng thức một ly rượu vang.
4.5. Villasarchi
Villasarchi được phát hiện ở thung lũng Sarchi ở phía tây Costa Rica và là giống lai của Bourbon. Trái của Villasarchi có tông đỏ sáng trông rất hấp dẫn. Loại cà phê này có hương vị chua chua nhưng thanh tao xen lẫn vị ngọt-đắng huyền bí.
4.6. Typica
Typica được giới sành cà phê đánh giá rất cao nhờ chứa lượng lớn axit malic tạo nên hương vị ngọt ngào giúp cân bằng tổng thể. Typica được nhiều người xem như thước đo chất lượng của cà phê. Tuy nhiên vì khả năng chống chịu sâu bệnh kém nên Typica đã đánh mất vị thế của mình.
4.7. Geisha
Geisha là loại cà phê rất kén đất trồng vì đòi hỏi khoảng trống lớn nên nó có giá trị rất đắt đỏ. Hương vị của một tách Geisha rất thanh nhã, ngọt ngào. Nó có mùi thơm nhè nhẹ như mùi từ Blueberry khi rang. Mong ước của những người sành cà phê là được thưởng thức một cốc Geisha.
4.8. Colombia
Colombia từng đứng thứ 2 thế giới về sản lượng cà phê xuất khẩu nhưng sau bị Việt Nam vượt qua và hiện tại vẫn đứng trong top 5. Sự đặc biệt của cà phê Colombia được tạo nên từ độ cao, đất đai, giống và phương pháp thu hoạch tại nơi đây. Dù có rất nhiều loại cà phê mang hương vị đặc biệt nhưng các loại cà phê Việt Nam vẫn luôn giữ vững vị thế của mình trên bảng xếp hạng cà phê.
https://ancugia.com/dich-vu-son-nha/son-nha-da-nang/
Thông tin tham khảo:
- Cà phê Arabica và Robusta có gì khác nhau?